ബൈപോളാര്‍ ഡിസോര്‍ഡര്‍: ഉന്മാദവും വിഷാദവും മാറിമറിയുമ്പോള്‍

വിഷാദത്തിന്റെ ഘട്ടങ്ങളും ഉന്മാദത്തിന്റെ ഘട്ടങ്ങളും മനസില്‍ മാറിമാറി വരുന്ന ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ സര്‍വസാധാരണമായ ഒരു മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്‌നമാണ്. പലര്‍ക്കും ഈ അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് ശരിയായ ധാരണകളില്ല. അറിവില്ലായ്മ നിമിത്തവും ആരോഗ്യ സേവനങ്ങളിലെ അവബോധമില്ലായ്മയുമാണു കാരണം. നാഷണല്‍ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഹെല്‍ത്തിന്റെ കണക്കു പ്രകാരം ആഗോള ജനസംഖ്യയില്‍ 2.4% വരുന്നവര്‍ക്ക് ബൈപോളാര്‍ ഡിസോര്‍ഡര്‍ ഉണ്ട്. ലോകാരോഗ്യസംഘടനയുടെ 2019ലെ കണക്കു പ്രകാരം 40 മില്യണ്‍ ജനങ്ങള്‍(നാലു കോടി) ഈ പ്രശ്നങ്ങളുമായി ജീവിക്കുന്നു. ഇപ്പോള്‍ ഇത് ബാധിച്ചവരുടെ എണ്ണം എട്ടുകോടിയിലധികമാണെന്നാണ് കണക്ക്.

ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറുള്ളവർക്ക് ശരിയായ സമയത്ത് ശരിയായ രോഗനിർണ്ണയം നടത്താൻ കഴിഞ്ഞാൽ മാനസികാരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഭയം, അപമാനം എന്നിവയെ ഫലപ്രദമായി നേരിടാൻ സാധിക്കുമെന്നതാണ് യാഥാര്‍ത്ഥ്യം. ഏതാനും ദശകങ്ങൾക്കു മുന്‍പ് ഈ രോഗത്തിന്റെ പേര് മാനിക് ഡിപ്രെസിവ് സൈക്കോസിസ് (Manic Depressive Psychosis-M.D.P) എന്നായിരുന്നു. മാനിയ ആണ് ഈ രോഗത്തിന്റെ ആരംഭം കുറിക്കുന്നത് എന്നുള്ള തെറ്റായ നിരീക്ഷണമായിരുന്നു ഇത്തരത്തിലുള്ള നാമകരണത്തിനുള്ള അടിസ്ഥാനം. എന്നാൽ, ഇപ്പോൾ പലപ്പോഴും വിഷാദാവസ്ഥയാണ് രോഗാരംഭമെന്ന് മനസ്സിലാക്കിയതിനാൽ ഈ രോഗത്തിന്റെ നാമകരണം രണ്ടു ധ്രുവങ്ങൾ (മാനിയ, വിഷാദം) ഉള്ള രോഗമെന്നുള്ള അർത്ഥത്തിൽ ബൈപോളാർ ഡിസോര്‍ഡർ (Bipolar Diosrder-B.D) എന്നാക്കിയിട്ടുണ്ട്.

ബൈപോളാർ രോഗം വളരെ സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്‌നമാണ്. ഏറ്റവും കൂടുതൽ ദുർമുഖങ്ങളുള്ള ഒരു മനോരോഗവും ഇതുതന്നെ. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകൾക്ക് ഉന്മാദത്തിന്റെ (ഉയർച്ച) കാലയളവുകളും വിഷാദത്തിന്റെ (താഴ്‌മ) കാലയളവുകളും അനുഭവപ്പെടുന്നു. ഇത് സാധാരണ വ്യക്തിയുടെ വൈകാരിക വേലിയേറ്റങ്ങൾ പോലെ തോന്നാം. എന്നാൽ, ഇതൊരു സുനാമിപോലെ ഭീകരമായിത്തീരാം. ഈ ആനന്ദവും വിഷാദവും ആഴ്ചകളോ മാസങ്ങളോ നീണ്ടുനിൽക്കും. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ സമൂഹത്തിൽ സാധാരണമാണ്. രോഗമുള്ളവർക്ക് പലപ്പോഴും അത് തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയില്ല. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരിൽ ആത്മഹത്യാപ്രവണതകൾ കൂടുതലാണ്. വിഷാദത്തിന്റെ കാലയളവിൽ, ആത്മഹത്യാചിന്തകളും ശ്രമങ്ങളും ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കൂടുതലാണ്.

പ്രശ്‌നങ്ങൾ രോഗസ്ഥർ സ്വയം നിർണ്ണയിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് ആരോഗ്യവിദഗ്ദ്ധർ നിരുത്സാഹപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്. വ്യക്തിജീവിതത്തെ ബാധിക്കുന്ന രീതിയിൽ വൈകാരികസ്ഥിതിയിൽ സ്ഥിരമായ മാറ്റം ഉണ്ടാകുന്നുവെങ്കിൽ, അത് ഒരു വിദഗ്ദ്ധനെ കാണിച്ച് നിർണ്ണയിക്കണം. ഇതിനെ മറ്റ് സമാനമായ അവസ്ഥകളിൽനിന്ന് വ്യത്യാസപ്പെടുത്താൻ രോഗിയുടെ ചരിത്രം, ലക്ഷണങ്ങളുടെ മാതൃക, മാനിയ എപ്പിസോഡുകളുടെ അഥവാ രോഗലക്ഷണശകലസാന്നിധ്യം, ഓരോ എപ്പിസോഡിന്റെയും ദൈർഘ്യം, ആവൃത്തി, ലക്ഷണങ്ങളുടെ സാഹചര്യങ്ങൾ, ശക്തമായ കുടുംബചരിത്രം എന്നിവ സൂക്ഷ്മമായി വിലയിരുത്തണം. ആവശ്യമായാൽ, വിദഗ്ദ്ധർ രോഗനിർണ്ണയ സ്‌കെയിലുകൾ ഉപയോഗിക്കുകയൂം വ്യത്യസ്തമായ മാനസിക പരിശോധനകൾ നടത്തി രോഗനിർണ്ണയത്തിന് വ്യക്തത വരുത്തുകയും ചെയ്യണം.

ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ മൂന്ന് പ്രധാന തരം ഉണ്ട്. ബൈപോളാർ I ഡിസോർഡറിനൊപ്പം, വ്യക്തിക്ക് കുറഞ്ഞത് ഒരു തീവ്രമായ മാനിക് ഘട്ടം ഉണ്ടാകും, കൂടാതെ മുന്‍പും ശേഷവും വിഷാദം അനുഭവപ്പെടും. ബൈപോളാർ II എന്നത് വ്യക്തിക്ക് കുറഞ്ഞത് രണ്ട് ആഴ്ചയോളം പ്രധാന വിഷാദ ഘട്ടം ഉണ്ടാകുമ്പോഴാണ്. ഇതിനുശേഷം ഏകദേശം നാല് ദിവസത്തോളം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഹൈപ്പോമാനിക് ഘട്ടം ഉണ്ടാകും. സൈക്ലോതൈമിയ എന്നത് ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിന്റെ കുറഞ്ഞ തീവ്രതാരൂപമാണ്. വ്യക്തിക്ക് ഹൈപ്പോമാനിയയും വിഷാദവും അനുഭവപ്പെടും. എന്നാൽ, അവർക്ക് മൂഡ് സ്ഥിരതയുള്ള കുറച്ച് മാസങ്ങൾ ഉണ്ടായെന്നിരിക്കും.

ലക്ഷണവും നിര്‍ണയവും

ഒരു മാനിക് ഘട്ടം അപകടകരമായ ആനന്ദത്തിന്റെ കാലയളവാണ്. ആ വ്യക്തി അത്യാനന്ദിതനായി കാണപ്പെടുകയും ചിലപ്പോൾ അസാധാരണമായ പെരുമാറ്റത്തിൽ ഏർപ്പെടുകയും ചെയ്യും. ഒരു മാനിക് കാലയളവിൽ വ്യക്തികൾ വലിയ ചെലവുകൾ നടത്തുകയും, സംരക്ഷണമില്ലാത്ത ലൈംഗികബന്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടുകയും മയക്കുമരുന്ന് ഉപയോഗിക്കുകയും, ചെയ്യാം. ഒരാൾ മാനിയയിൽ ആണെന്ന് തിരിച്ചറിയുന്നത് ചിലപ്പോൾ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്, കാരണം അവർ വളരെ സന്തോഷവാന്മാരായി തോന്നാം. ഹൈപ്പോമാനിയ മാനിയയോട് സാമ്യമുള്ളതാണ്, പക്ഷേ തീവ്രത കുറവായിരിക്കും. സാധാരണ ജീവിതം തുടരാൻ സാധ്യമാണ്, പക്ഷേ, ശ്രദ്ധേയമായ മൂഡ് മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാകും. ഹൈപ്പോമാനിയയോടെ ദൈനംദിന ജീവിതം കുറച്ച് സാധ്യമാണ്. ഒരു മാനിക് ഘട്ടത്തിനു മുന്‍പും ശേഷവും ഒരു വിഷാദകാലയളവ് ഉണ്ടാകും. അവർ വിഷാദത്തിൽ ആയിരിക്കുമ്പോൾ, ആഴത്തിലുള്ള ദുഃഖം, ഊർജ്ജത്തിന്റെ നഷ്ടം, ശ്രദ്ധക്കുറവ്, നിരാശ, ഉറക്കപ്രശ്‌നങ്ങൾ, ആത്മഹത്യാചിന്തകൾ, അവർക്ക് ഇഷ്ടമായിരുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ താല്പര്യം നഷ്ടപ്പെടൽ എന്നീ ലക്ഷണങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഉറക്കമില്ലായ്മ ഒരു പ്രധാന ലക്ഷണമാണ്. മാനിയ സമയങ്ങളിൽ അമിതാനന്ദവുമായി വേർപെടുന്നത് ഇഷ്ടമല്ലാത്തതിനാൽ ഈ രോഗികൾക്ക് ഉറങ്ങുന്നത് ഹിതകരമല്ല.

തീവ്രമായ വിഷാദരോഗാവസ്ഥയിൽ ശക്തമായ വിഷാദം, ആകുലത, പെട്ടെന്നുള്ള ദേഷ്യം, കടുത്ത ക്ഷീണം, വിശപ്പില്ലായ്മ, തളർച്ച എല്ലാം യാന്ത്രികമായി ചെയ്യുക, ജോലികൾ പൂർത്തീകരിക്കാൻ പറ്റാതെ വരിക, വൈകാരികബന്ധം സ്ഥാപിക്കാൻ കഴിയാതെ വരിക, താൻ ഒരു പരാജയമാണ് എന്ന തോന്നൽ, ഒന്നിലും താല്പര്യമില്ലാത്ത അവസ്ഥ, നിരാശ, എല്ലാവരിൽനിന്നും അകലുക ഇവയൊക്കെ വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങളാണ്. ചിലരിൽ ആത്മഹത്യാപ്രവണതയും ഇടയ്ക്കുവരാം.

മാനിയായിൽ അമിതമായ സന്തോഷാവസ്ഥ (Elation) ദ്രുതഗതിയിൽ മാറിമറഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ആശയങ്ങൾ (Flight of Ideas), ശാരീരികമായ ഉത്തേജനാവസ്ഥ (Motor Excitement) എന്നിവയാണ് പൊതുലക്ഷണങ്ങൾ. ഓർമ്മശക്തിയും മാനസികമായ മറ്റ് കഴിവുകളും വേണ്ടുവോളം ഉണ്ടായിരിക്കും. എത്ര ജോലി ചെയ്താലും വലിയ ക്ഷീണം അനുഭവപ്പെടുകയില്ല. ഈ രോഗാവസ്ഥയിലുള്ള സ്ത്രീ രോഗി വളരെ പുലർച്ചയ്ക്ക് തന്നെ ഉണരുന്നു. ഉണർന്നാൽ ഉടനെ തന്നെ വീട്ടുജോലികൾ ആരംഭിക്കുന്നു. ഒരിടത്ത് അടങ്ങിയിരുന്ന് വിശ്രമിക്കാൻ രോഗി കൂട്ടാക്കുകയില്ല. വളരെ ആകർഷകമായ രീതിയിൽ വസ്ത്രങ്ങൾ അണിയുന്നു. ചിലപ്പോൾ രോഗിയിൽ ഉത്തേജനാവസ്ഥ വളരെ കൂടുതലായിത്തീരുന്നു. രോഗി മറ്റുള്ളവരെ കടന്നാക്രമിച്ചെന്നു വരാം. പാടാനും ആടാനും തുടങ്ങുന്നു. അടുക്കള സാമഗ്രികൾ നശിപ്പിക്കാനും തുനിയുന്നു. എത്ര സംസാരിച്ചാലും രോഗിക്ക് മതിയാവുകയില്ല.

മായക്കാഴ്ചകൾ (Hallucinations), ഭ്രമചിന്തകൾ/തോന്നലുകൾ (Delusions), അകാരണമായ സംശയം (Paranoia), പരസ്പരബന്ധമില്ലാത്ത സംസാരങ്ങൾ, പെരുമാറ്റങ്ങൾ, ചിന്ത, ഭ്രമചിന്തകളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ എടുക്കുന്ന തീരുമാനങ്ങൾ, സാമൂഹിക ഉൾവലിയൽ, പെട്ടെന്നുണ്ടാകുന്ന വൈകാരിക മാറ്റങ്ങൾ എന്നിവയൊക്കെ സൈക്കോസിസിന്റെ ലക്ഷണങ്ങളാണ്. പ്രസവത്തെത്തുടർന്ന്, പോസ്‌ട്പാർട്ടും സൈക്കോസിസ് ഉണ്ടാകാവുന്നതാണ്. സൈക്കോസിസിന്റെ അവസ്ഥയിൽ കുഞ്ഞുങ്ങളെ അപായപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്ന മാതാക്കൾ ഉണ്ട്. മിക്കവരിലും ആ സമയത്ത് ഒരു മിഥ്യഭ്രമചിന്ത അവരുടെ ബോധത്തെ കീഴ്‌മേൽ മറിക്കുന്നു. പൂർണ്ണമായും മിഥ്യാബോധത്തിനു കീഴടങ്ങാത്ത അവസ്ഥയിലും കുഞ്ഞുങ്ങളെ കൊല്ലാനുള്ള ചിന്ത വരുന്നതിനോടൊപ്പം സ്വയം നശിപ്പിക്കാനുള്ള പ്രവണതയും ഉണ്ടാകുന്നു. തങ്ങളുടെ കുട്ടികളെ ലോകത്തിൽ തന്നെയിട്ടു പോകാനുള്ള ഭയമാണ്, പലപ്പോഴും സ്വയം മരിക്കുന്നതിനു മുന്‍പേ കുട്ടികളെ വധിക്കാന്‍ അവരെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നത്. പ്രസവത്തെത്തുടര്‍ന്ന് മാനിയായും വിഷാദരോഗവും ഉണ്ടാകുമ്പോള്‍ മറ്റവസരങ്ങളിലെപ്പോലെ വേഗത്തില്‍ രോഗം സുഖം പ്രാപിച്ചുവെന്ന് വരികയില്ല. പ്രസവാനന്തര മാനിയ ചിലപ്പോള്‍ വിഷാദരോഗമായി പരിണമിക്കുന്നതിനും സാധ്യതയുണ്ട്. പ്രസവത്തെത്തുടർന്ന് മാനിയായും ഡിപ്രഷനും ഉണ്ടാകുമ്പോൾ മറ്റവസരങ്ങളിലെപ്പോലെ വേഗത്തിൽ രോഗം സുഖപ്രദമായെന്ന് വരികയില്ല.

പുരുഷന്മാരും സ്ത്രീകളും ഏകദേശം തുല്യമായ എണ്ണത്തിൽ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ അനുഭവപ്പെടുന്നു. സ്ത്രീകൾ ‘റാപ്പിഡ് സൈക്ലിംഗ്’ എന്നറിയപ്പെടുന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് വീഴാനും സാധ്യതയുണ്ട്. ഇതിന് അർത്ഥം, അവർക്ക് ഒരു വർഷത്തിൽ കുറഞ്ഞത് നാല് മാനിക്-വിഷാദ ഘട്ടങ്ങൾ അനുഭവപ്പെടും. സ്ത്രീകൾക്ക് ഒരേസമയം മറ്റ് രോഗാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്.പുരുഷന്മാർക്ക് സാധാരണയായി ജീവിതത്തിലെ ആദ്യകാലത്ത് ഈ രോഗം മറക്കപ്പെടുന്നു. അവർക്ക് ലഹരി ദുരുപയോഗപ്രശ്‌നങ്ങൾ ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ട്. പുരുഷന്മാർക്ക് നീണ്ട മാനിയ കാലയളവുകൾ അനുഭവപ്പെടും. ഉദാഹരണത്തിന്, അവർ അവരുടെ മുഴുവൻ പണം ചെലവഴിക്കുകയോ അത്യന്തം ഭ്രാന്തമായ വിശ്വാസങ്ങൾ അനുഭവിക്കുകയോ സാധാരണമാണ്. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള പുരുഷന്മാർക്ക് ആത്മഹത്യ ചെയ്യാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്, കാരണം അവർ മെഡിക്കൽ പരിചരണം തേടാനുള്ള സാധ്യത കുറവാണ്.

പാരമ്പര്യം രോഗഘടകമോ

ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിന്റെ നേരിട്ടുള്ള കാരണങ്ങൾ എന്താണെന്ന് അറിയില്ല. ഈ രോഗാവസ്ഥയ്ക്ക് പിന്നിലെ കൃത്യമായ കാരണത്തെ കണ്ടെത്തുക എളുപ്പമല്ല, എന്നാൽ ചില സംശയാസ്പദമായ കാരണങ്ങൾ ഉണ്ട്. ഒരു വ്യക്തിയുടെ മസ്തിഷ്‌ക ഘടനകൾ അവർക്ക് ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉണ്ടാകുമോ എന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കാം. ചില അസാധാരണതകൾ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിന്റെ അപകടസാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കാം. ഈ രോഗത്തിന്റെ ഉൽപ്പത്തി, ജനിതക പരാധീനത, ജൈവമാറ്റങ്ങൾ, പരിസ്ഥിതിയിലുള്ള വ്യതിയാനങ്ങൾ, ജീവിതത്തിലെ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ തുടങ്ങിയുള്ള ഘടകങ്ങളുടെ സംയോജനം കൊണ്ടാവുന്നതാണെന്നാണ് ഒരുപക്ഷം ഗവേഷകർ വാദിക്കുന്നത്. എങ്കിലും, വ്യക്തിയുടെ മസ്തിഷ്‌കത്തിലെ രാസപ്രശ്‌നമാണ് പ്രധാന കാരണം എന്നത് ഉറപ്പാണ്. കുടുംബത്തിൽ ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകൾ ഉണ്ടെങ്കിൽ, അത് ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണെന്ന് ശക്തമായ തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. എങ്കിലും, രോഗം എല്ലാ കുടുംബാംഗങ്ങളിലും ഉണ്ടാകുമെന്ന് ചിന്തിക്കേണ്ടതില്ല.

ഒരു മാതാവിന് ഡിസോർഡർ ഉണ്ടെങ്കിൽ, വ്യക്തികൾക്ക് അത് ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത നാലു മുതൽ ആറു മടങ്ങ് കൂടുതലാണ്. അതിനാൽ, ഈ രോഗം വരുന്നതില്‍ പാരമ്പര്യഘടകം ഉണ്ടെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ജീവിതത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന അനുഭവങ്ങൾ അയാളുടെ മസ്തിഷ്‌കത്തെ ബാധിക്കുന്നു. ജീവിതസമ്മർദ്ദങ്ങൾ, വേദനാനുഭവങ്ങൾ, ശാരീരികരോഗം അപകടസാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ പുരുഷന്മാരേയും സ്ത്രീകളേയും കുറച്ച് വ്യത്യസ്തമായി ബാധിക്കുന്നതായി കരുതപ്പെടുന്നു. അവരുടെ ന്യൂറോകെമിസ്ട്രിയിൽ ഉള്ള വ്യത്യാസങ്ങൾ ആണ് ഇതിനു കാരണഭൂതമാകുന്നത്.

സൈക്കോന്യൂറോഇമ്മ്യൂണോളജി എന്ന ശാസ്ത്രശാഖ അടുത്തകാലത്ത് ഇമ്മ്യൂണോ സൈക്യാട്രിയായി രൂപാന്തരപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഈ പുതിയ ആശയങ്ങൾക്കു അടിസ്ഥാനം നൽകുന്നത്, സ്കീസോഫ്രീനിയയും ബൈപ്പോളാര്‍ ഡിസോര്‍ഡറുകളും ശരീരത്തിന്റെ വിചിത്രമായ പ്രതിരോധന പ്രക്രിയ കൊണ്ടാണെന്നുള്ള ചിന്താഗതിയാണ്. ശരീരത്തിൽ ഇപ്രകാരം അസാധാരണമായ പ്രതികരണം കൊണ്ടുണ്ടാകുന്ന രാസവസ്തുക്കൾ മസ്തിഷ്‌കത്തെ ബാധിക്കുന്നതാണ് ഈ മനോരോഗങ്ങളുടെ മാനസിക രോഗ ലക്ഷണങ്ങൾ ഉളവാക്കുന്നതെന്നാണ് പ്രതിരോധ മനോരോഗശാസ്ത്രത്തിലെ പരികല്പന. രോഗത്തിന്റെ ഉൽപ്പത്തി അടിസ്ഥാനപരമായ ജൈവീകവ്യതിയാനങ്ങൾ കൊണ്ടുള്ളതാണെങ്കിലും മനോരോഗ ലക്ഷണങ്ങൾ ബോധാവസ്ഥയിലുള്ള അതുലനാവസ്ഥ കൊണ്ടുണ്ടാകുന്നവയാണ്. ജീവപരമായ രാസവസ്തുക്കൾ എങ്ങനെ ബോധാവസ്ഥയുടെ തകരാറുകൾക്കു നിദാനമാവുമെന്നുള്ള പാരികല്പനകള്‍ക്ക് ഇനിയും വിശദീകരണം കണ്ടുപിടിക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. അടുത്തകാലത്തു്, രോഗപ്രതിരോധ മനോരോഗശാസ്ത്രത്തിനു പിന്‍ബലം നൽകികൊണ്ട് മൂന്ന് ടെക്‌സ്റ്റ് ബുക്കുകൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.

ചികിത്സകൾ

നിർഭാഗ്യവശാൽ, ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിന് പൂർണ്ണമായ ഒരു ചികിത്സയില്ല പക്ഷേ, അതിനെ എങ്ങനെ നേരിടാമെന്നു പഠിച്ചാൽ വ്യക്തികൾക്ക് സന്തോഷത്തോടെ ജീവിക്കാനാകും. ആദ്യം വൈകാരിക വ്യതിയാനങ്ങൾ സമതുലിതമാക്കാൻ ഔഷധങ്ങൾ ശുപാർശ ചെയ്യപ്പെടുന്നു. നിരവധി മരുന്നുകൾ ഇപ്പോൾ ലഭ്യമാണ്: മൂഡ് സ്റ്റാബിലൈസേഴ്‌സ് മരുന്നുകൾ മാനിക് അല്ലെങ്കിൽ ഹൈപ്പോമാനിക് ഘട്ടങ്ങൾ നിയന്ത്രിക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു. അവ വിഷാദഘട്ടങ്ങൾക്കും സഹായകമായേക്കാം. ഉദാഹരണങ്ങൾ ലിഥിയം (Lithobid), വാൽപ്രോയിക് ആസിഡ്, ഡിവാൽപ്രോക്‌സ് സോഡിയം (Depakote), കാർബമസെപൈൻ (Tegretol, Equetro, മറ്റുള്ളവ) ലാമോട്ട്രിജിൻ (Lamictal) എന്നിവയെയാണ്. ആന്റിപ്‌സൈക്കോട്ടിക് മരുന്നുകൾക്ക് മൂഡ്-സ്റ്റാബിലൈസിംഗ് ഗുണങ്ങളുണ്ട്, കൂടാതെ മാനിക് അല്ലെങ്കിൽ ഹൈപ്പോമാനിക് അവസ്ഥകൾക്കും പരിപാലന ചികിത്സകൾക്കും ഈ മരുന്നുകൾ അംഗീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ആന്റിപ്‌സൈക്കോട്ടിക്‌സ് മൂഡ് സ്റ്റാബിലൈസേഴ്‌സിനൊപ്പം അല്ലെങ്കിൽ ഏകമായി ഉപയോഗിക്കാം. ഓലാൻസപൈൻ (Zyprexa), റിസ്‌പെറിഡോൺ (Risperdal), ക്വെറ്റിയാപൈൻ (Seroquel), അരിപിപ്രസോൾ (Abilify, Aristada, മറ്റുള്ളവ), സിപ്രാസിഡോൺ (Geodon), ലുറാസിഡോൺ (Latuda), അസെനാപൈൻ (Saphris), എന്നിവ ആന്റിപ്‌സൈക്കോട്ടിക് മരുന്നുകളുടെ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്.

ആരോഗ്യപരിപാലകൻ ഡിപ്രഷൻ നിയന്ത്രിക്കാൻ ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം ആന്റിഡിപ്രസന്റ് ചിലപ്പോൾ ചേർക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ, ആന്റിഡിപ്രസന്റ് മാനിക് അല്ലെങ്കിൽ ഹൈപ്പോമാനിക് രോഗാവസ്ഥകൾ ഉണ്ടാക്കാവുന്നതാണ്. അതുകൊണ്ട്, ആന്റിഡിപ്രസന്റുകൾ മൂഡ് സ്റ്റാബിലൈസർ അല്ലെങ്കിൽ ആന്റിപ്‌സൈക്കോട്ടിക് മരുന്നിനൊപ്പം നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നു. ഇത്തരുണത്തിൽ, ആന്റിഡിപ്രസന്റ്-ആന്റിപ്‌സൈക്കോട്ടിക് സങ്കലനം കോമ്പിനേഷൻ ഉപകാരപ്രദമാണ്. ബെൻസോഡയാസെപൈനുകൾ ആശങ്ക കുറയ്ക്കാനും നന്നായി ഉറങ്ങാനും സഹായിക്കാം. എന്നാൽ അവ സാധാരണയായി ദീർഘകാലം ഉപയോഗിക്കുമ്പോൾ ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെടാം. ശരിയായ മരുന്ന് കണ്ടെത്തുവാൻ ചില പരീക്ഷണങ്ങളും പിഴവുകളും എടുക്കേണ്ടിയിരിക്കുന്നു. ചിലപ്പോൾ, രണ്ട് അല്ലെങ്കിൽ മൂന്ന് മരുന്നുകൾ ഒരേസമയം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഈ പ്രക്രിയയ്ക്ക് ക്ഷമ ആവശ്യമുണ്ട്, ചില മരുന്നുകൾക്ക് പൂർണ്ണ ഫലപ്രാപ്തി നേടാൻ ആഴ്ചകളോ മാസങ്ങളോ വേണ്ടിവരും. ചില മരുന്നുകൾക്ക് കാലാനുസൃതമായ അല്ലെങ്കിൽ പതിവായ രക്തനിരീക്ഷണം ആവശ്യമാകാം.

സാധാരണയായി, ആരോഗ്യപരിപാലകർ ഒരേസമയം ഒരു മരുന്ന് മാത്രമേ മാറ്റുകയുള്ളൂ. ഇപ്രകാരം ചെയ്യുന്നത് ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ ദോഷഫലങ്ങളുള്ള മരുന്നുകൾ കണ്ടെത്താൻ വേണ്ടിയാണ്. രോഗലക്ഷണങ്ങൾ മാറുമ്പോൾ ആരോഗ്യപരിപാലകൻ മരുന്നുകളുടെ അളവ് കുറക്കുക പതിവാണ്. മരുന്നുകൾ പാർശ്വഫലങ്ങളും ദോഷഫലങ്ങളും ഉളവാക്കാം. ഡോസ് ക്രമീകരിക്കുമ്പോഴും ശരീരം മരുന്നുകളോട് പരിചയപ്പെടുമ്പോഴും ചില ദോഷഫലങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടാം. ഫലപ്രാപ്തിയും കുറഞ്ഞ ദോഷഫലങ്ങളും ഉള്ള ഒരു മരുന്ന് കണ്ടെത്താൻ രോഗികൾ ആരോഗ്യപരിപാലകനോടോ മാനസികാരോഗ്യ വിദഗ്ദ്ധനോടോ സഹകരിക്കേണ്ടതുണ്ട്. രോഗികൾ സ്വമേധയാ മരുന്നുകൾ മാറ്റുകയോ നിർത്തുകയോ ചെയ്യരുത്.

മരുന്നിനൊപ്പം, സൈക്കോതെറാപ്പിയും സഹായകരമാണ്. കോഗ്‌നിറ്റീവ് ബിഹേവിയറൽ തെറാപ്പി (സി.ബി.റ്റി) അഥവാ അവബോധ പെരുമാറ്റ ചികിത്സയിൽ വലിയ പുരോഗതി ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. സി.ബി.റ്റി ആളുകളെ അവരുടെ സ്വന്തം ചിന്താപ്രക്രിയകൾ മനസ്സിലാക്കാനും അവയെ യുക്തിപരമായി മാറ്റാൻ ശ്രമിക്കാനും പഠിപ്പിക്കുന്നു. ബൈപോളാർ രോഗം അത് ബാധിച്ചവർക്കും അവരുടെ ചുറ്റുമുള്ള ആളുകൾക്കും അസാമാന്യ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ഉളവാക്കുന്നു. രോഗസംബന്ധമായ വിവരങ്ങൾ രോഗിയേയും ബന്ധപ്പെട്ടവരേയും പഠിപ്പിക്കുക വഴി രോഗത്തിന്റെ നിരവധി വിനാശങ്ങൾ ഒഴിവാക്കാൻ സാധിക്കുന്നതാണ്. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള ആളുകൾക്ക് അവരുടെ മൂഡുകളുടെ ഉയർച്ചയും താഴ്മയും നേരിടാൻ സമതുലിതത്വം നൽകുന്ന ഒരു ജീവിതശൈലി സൃഷ്ടിക്കാൻ ഇത്തരത്തിലുള്ള സൈക്കോ എജ്യുക്കേഷൻ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

ആത്മഹത്യാശ്രമങ്ങൾ

ആത്മഹത്യ ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ചായ്‌വ് വിഷാദരോഗികളിൽ സാധാരണയാണ്. രോഗത്തിന്റെ ആരംഭദശയിലും ചികിത്സമൂലം സുഖംപ്രാപിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന അവസരത്തിലും ഈ രോഗികൾ ആത്മഹത്യ ചെയ്യുന്നു. ഈ വിവരം പ്രത്യേക പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നു. രോഗം ഭേദമായിക്കൊള്ളും എന്ന് കരുതി രോഗിയെ ശ്രദ്ധിക്കാതിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഈ അവസരത്തിൽ അമ്മമാർ സ്വന്തം കുഞ്ഞുങ്ങളെ കൊല ചെയ്യുവാൻ ഒരുമ്പെടും. ഇതിനവരെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്ന ചേതോവിചാരം കയ്പുനിറഞ്ഞ ജീവിതത്തിൽനിന്നും തന്റെ കുട്ടി രക്ഷപ്പെടട്ടെ എന്നുള്ളതാണ്.

ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ വിഷാദരോഗം അല്ലെങ്കിൽ മിക്‌സഡ് എഫെക്‌റ്റീവ് എപ്പിസോഡിൽ ആരംഭിക്കുന്ന വ്യക്തികൾക്ക് മോശമായ പ്രവചനവും ആത്മഹത്യയ്ക്കുള്ള സാധ്യതയും ഉണ്ടെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ള രണ്ടിൽ ഒരാൾ അവരുടെ ജീവിതകാലത്ത് ഒരിക്കലെങ്കിലും ആത്മഹത്യയ്ക്ക് ശ്രമിക്കുന്നു, പല ശ്രമങ്ങളും വിജയകരമായി പൂർത്തീകരിക്കപ്പെടുന്നു. വാർഷിക ശരാശരി ആത്മഹത്യാനിരക്ക് 0.4 ശതമാനം-1.4 ശമാനമാണ്, ഇത് സാധാരണ ജനസംഖ്യയെക്കാൾ 30 മുതൽ 60 മടങ്ങ് വരെ കൂടുതലാണ്. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡറിലെ ആത്മഹത്യാമരണങ്ങളുടെ എണ്ണം ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഇല്ലാത്ത സമാനപ്രായത്തിലുള്ളവരിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നതിനെക്കാൾ 18-നും 25-നും ഇടയിൽ കൂടുതലാണ്. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരിൽ ആജീവനാന്ത ആത്മഹത്യാസാധ്യത വളരെ കൂടുതലാണ്, 34 ശതമാനം ആളുകൾ ആത്മഹത്യയ്ക്ക് ശ്രമിക്കുന്നു, 15-20 ശതമാനം പേർ ആത്മഹത്യയിലൂടെ മരിക്കുന്നു.

ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരിൽ ആത്മഹത്യാശ്രമങ്ങളും ആത്മഹത്യ മൂലമുള്ള മരണവും സാധാരണമാണ്. രോഗത്തിന്റെ അപകടഘട്ടങ്ങളിൽ മുൻകാല ആത്മഹത്യാശ്രമങ്ങൾ, വിഷാദാവസ്ഥകൾ, വിഷാദവും മാനിയയും കൂടിയ സമ്മിശ്ര ബൈപോളാർ രോഗം, സൈക്കോട്ടിക് ലക്ഷണങ്ങളുള്ള മാനിക് എപ്പിസോഡ്, എപ്പിസോഡുകൾക്കിടയിലുള്ള നിരാശാവസ്ഥ, സൈക്കോമോട്ടോർ പ്രക്ഷോഭം, വാർദ്ധക്യം എന്നിവ പ്രത്യേക ശ്രദ്ധ അർഹിക്കുന്നു. സഹ-നിലവിലുള്ള ഉല്‍കണ്ഠാരോഗം, മാനസികാവസ്ഥകളോ ആത്മഹത്യയോ ഉള്ള അടുത്ത ബന്ധുക്കൾ, പരസ്പരവൈരുദ്ധ്യങ്ങൾ, തൊഴിൽപ്രശ്‌നങ്ങൾ, വിയോഗം, സാമൂഹിക ഒറ്റപ്പെടൽ എന്നിവ ആത്മഹത്യാചിന്തകൾ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനു കാരണമാവാം. ഈ രോഗം അനുഭവിക്കുന്നവർക്ക് അമിതാനന്ദവും (മാനിയ) വിഷാദത്തിന്റെ (ഡിപ്രഷൻ) കാലവും ഉണ്ടാകുമെങ്കിലും വിഷാദത്തിന്റെ കാലയളവിൽ, ആത്മഹത്യാചിന്തകളും ശ്രമങ്ങളും ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്. യുവജനങ്ങളിലുള്ള ബൈപോളാർ ഡിസോര്‍ഡർ പലപ്പോഴും വിഷാദരോഗാവസ്ഥയായാണ് ആദ്യം പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നത്. ഇവരിലുള്ള പല ആത്മഹത്യകളും ആത്മഹത്യാശ്രമങ്ങളും ഈ രോഗാവസ്ഥമൂലം സംഭവിക്കുന്നതാണ്.

ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരിൽ, വ്യക്തിപരമായ മാനസികപ്രശ്‌നങ്ങൾ മൂലവും ആത്മഹത്യാചിന്തകൾ ഉണ്ടാകാം. മനസികാരോഗ്യകേന്ദ്രങ്ങളിൽ സേവനലഭ്യത കുറവായതിനാൽ, പലരും ശരിയായ ചികിത്സ ലഭിക്കാതെ പോകുന്നു. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരെ സമൂഹം പലപ്പോഴും അപമാനിക്കുകയും അവഗണിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് അവരുടെ മാനസികാരോഗ്യത്തെ കൂടുതൽ മോശമാക്കുന്നു. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവരിൽ, രോഗത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധം കുറവായിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ ഉള്ളവർക്ക് ശരിയായ സമയത്ത് ശരിയായ രോഗനിർണ്ണയം നടത്താനും മാനസികാരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഭയം, അപമാനം എന്നിവയെ ഫലപ്രദമായി നേരിടാനും അതിനുള്ള അവബോധവും ലഭ്യമായ ചികിത്സാമാര്‍ഗ്ഗങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അറിവുകളും വളരെ പ്രധാനമാണ്.

ദുരൂഹമായ ആത്മഹത്യകൾ

ആത്മഹത്യ അന്വേഷണം സങ്കീർണ്ണവും സൂക്ഷ്മവുമായ ഒരു വിഷയമാണ്. ബന്ധുക്കൾ ആത്മഹത്യകൾ മറച്ചുവെയ്ക്കുവാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് സാധാരണമാണ്. ഈ വിഷയത്തെ കരുതലോടും കരുണയോടും സമീപിക്കണം. ആത്മഹത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള സാമൂഹികമായ കാഴ്‌ചപ്പാടുകൾ പ്രത്യേക ശ്രദ്ധ അർഹിക്കുന്നു. കൊലപാതകങ്ങൾക്കു ശേഷം അത് ആത്മഹത്യയായി തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കാനുള്ള ചില ശ്രമങ്ങളുണ്ടാകാറുണ്ട്. ആത്മഹത്യയെക്കുറിച്ച് കടുത്ത അപമാനചിന്തകളുള്ള സമൂഹത്തിൽ അതു സംഭവിച്ച ശേഷം കൊലപാതകമാണെന്ന് ചിത്രീകരിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ നടക്കാറുമുണ്ട്. അത്തരം ചില കൊലപാതകക്കേസുകളിൽ ബൈപോളാർ വിഷാദാവസ്ഥ ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്നു എന്നതാണ് വസ്തുത. അതറിയുന്നത് വഴി നിരപരാധികളായ വ്യക്തികളെ തെറ്റായ കുറ്റാരോപണത്തിൽനിന്നും രക്ഷിക്കാൻ കഴിയും. പൊലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥരും നിയമജ്ഞന്മാരും കോടതികളും ഈ വസ്തുത ഗൗരവമായി പരിഗണിക്കേണ്ടതുണ്ട്. മാനിയ കൂടാതുള്ള ബൈപോളാർ വിഷാദരോഗം അതിസൂക്ഷ്മവും നിഗൂഢവും അഗ്രാഹ്യവുമാണ്.

ആത്മഹത്യയെത്തുടർന്ന് സാമൂഹികമായ മുറിവുകൾ അതു സംഭവിച്ച കുടുംബത്തിനോ മറ്റു ബന്ധപ്പെട്ടവരിലോ ഉണ്ടാക്കുന്നത് സാധാരണയാണ്. അതുകൊണ്ടു തന്നെ ആത്മഹത്യകൾ പെട്ടെന്നുള്ള മരണമായോ അല്ലെങ്കിൽ കൊലപാതകമായോ തെറ്റിദ്ധരിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ നടക്കാറുണ്ട്. ആത്മഹത്യ തങ്ങൾക്ക് അപമാനം വരുത്തുമെന്ന ചിന്തയുള്ള കുടുംബങ്ങളിലോ സ്ഥാപനങ്ങളിലോ ആണ് ഇപ്രകാരമുള്ള ഒളിച്ചുകളികൾ നടക്കുന്നത്. ഇത്തരം സംഭവങ്ങൾ നിയമവിദഗ്ദ്ധന്മാർക്കു തലവേദനയുണ്ടാക്കുന്ന സാഹചര്യങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നു. യുവജനങ്ങളിലുള്ള ആത്മഹത്യകൾ പലപ്പോഴും രോഗനിർണ്ണയം നടത്താത്ത ബൈപോളാർ വിഷാദാവസ്ഥമൂലം സംഭവിക്കുന്നവയാണ്. അപ്രതീക്ഷിതമായ അത്തരം ആത്മഹത്യകൾ കൊലപാതങ്ങളായി തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യപ്പെടുന്നുണ്ട്.